Jouw kraamtijd: de eerste week
De eerste week
Eindelijk is het tijd om jullie kindje te ontmoeten en te leren kennen! Dit is waarschijnlijk hét moment waar je al de hele zwangerschap naar uit hebt gekeken. Toch kunnen deze eerste weken na de bevalling naast heel bijzonder ook ontzettend spannend of zwaar zijn. Terwijl je lichaam aan het herstellen is van de bevalling, moet je ontdeken hoe je jullie kindje kunt voeden, troosten en verzorgen. Jullie zijn net (opnieuw) ouders geworden en de eerste nachten bevatten vaak weinig slaap. Rust en regelmaat zijn waarschijnlijk nog ver te zoeken. Dat geeft niet en is normaal. Samen met de kraamverzorgster helpen we jullie de eerste dagen na de bevalling op weg. Geniet daarnaast van alle aandacht, felicitaties en cadeautjes die jullie krijgen van familie en vrienden!
Jullie mogen ons altijd bellen bij dringende vragen of zorgen! Zie hier een handig overzicht van de belinstructies voor de kraamtijd.
Tip: Slaap als de baby slaapt en probeer iedere dag een middagdutje te doen.
Wat te verwachten?
De eerste dagen/weken na de bevalling moet je lichaam herstellen. Als je te weinig rust neemt kun je flink teruggefloten worden door je eigen lichaam. Hierdoor is de ‘roze wolk’ waar je anderen vaak over hoort, niet voor iedereen vanzelfsprekend. Je energieniveau is meestal lager dan je graag zou willen. Daarnaast heb je last van hormonale schommelingen, bloedverlies, aambeien, pijn aan hechtingen en stuwing. Ook kun je door de inspanning tijdens de bevalling overal spierpijn voelen. Het is heel belangrijk om zo veel mogelijk te rusten, goed te eten en voldoende te drinken. Stel niet te hoge eisen aan jezelf, jullie kindje heeft de eerste dagen niet veel meer nodig dan voeding, een schone luier en jullie liefde.
Rol van jou als partner
De rol van een partner is ontzettend belangrijk. Ook al hoeft een partner fysiek niet te herstellen van een bevalling, je maakt wel ontzettend veel nieuwe dingen mee. De combinatie met gebroken nachten maakt dat de kraamweek ook voor partners pittig kan zijn. Vaak ben je zeker in de eerste avonden en nachten degene die de baby oppakt, luiers verschoont en helpt met voedingen. Er is veel te doen de eerste dagen: aangifte bij de gemeente, boodschappen, bezoek ontvangen en beschuiten smeren. Zorg dat je als partner ook je rustmomenten pakt in die eerste week. Werk je in loondienst? Dan heb je recht op vijf dagen geboorteverlof. Dit kun je eventueel uitbreiden met aanvullend geboorteverlof. Daarnaast is er ook een mogelijkheid om ouderschapsverlof in te zetten.
Tip: Houd in de gaten dat visite niet te lang blijft zitten, vraag hen even te helpen met opruimen en neem vooral ook zelf de tijd om met jullie kindje te knuffelen, te douchen of gewoon in je bed te liggen.
Niet altijd een ‘roze wolk’
Hormonen gieren door je lijf in de eerste week na de bevalling. Naast fysieke effecten, heeft dit ook invloed op hoe je je voelt. Door de hormonen, de spanning voor het onbekende, onzekerheid, weinig slaap en het verantwoordelijkheidsgevoel voor je kindje, kun je je behoorlijk kwetsbaar voelen. Bijna alle vrouwen zullen dit herkennen. Meestal heb je 4-5 dagen na de bevalling een dag waarop je veel moet huilen. Dit noemen we kraamtranen. De één heeft hier meer last van dan de ander. Soms weet je niet eens waarom je huilt, maar laat de tranen vooral toe. Daarna voel je je meestal weer een stuk beter.
Deze gevoelens zijn heel normaal en gaan vaak vanzelf weer over. Heb je twee weken na de bevalling grote delen van de dag last van onderstaande symptomen? Trek dan aan de bel bij ons, of bij je huisarts.
Wanneer trek je aan de bel?
- Overheersend somber gevoel
- Wakker liggen terwijl de baby slaapt
- Liever niet aan de dag beginnen
- Weinig eetlust
- Angstig/paniekerig gevoel als je terug denkt aan de bevalling
Kraamverzorgende
De kraamverzorgende verzorgt jou en je kindje gedurende de eerste 8 dagen na de bevalling. Ze zal iedere dag een aantal controles bij jou en de baby uitvoeren. Daarnaast begeleidt ze jullie bij de (borst)voeding en leert jou en je partner veel over de verzorging van een baby. Afhankelijk van het aantal uren kraamzorg dat je hebt aangevraagd, verricht zij lichte huishoudelijke taken.
Bij de baby wordt het gewicht, de huidskleur, de temperatuur, het aantal voedingen en de poep- en plasluiers gemeten of beoordeeld. Bij jou zal ook iedere dag je temperatuur, de hoogte van je baarmoeder, de genezing van de hechtingen en de hoeveelheid bloedverlies in de gaten gehouden worden.
Mochten er afwijkende controles of andere zorgen zijn, dan zal de kraamverzorgende laagdrempelig contact met ons opnemen. Natuurlijk mogen jullie ons zelf ook altijd bellen op 06-53912131.
Verloskundige
In de eerste 10 dagen na de bevalling zijn wij eindverantwoordelijk voor jou en de baby. We hebben meestal om de dag contact en komen 2-3 keer bij jullie thuis op bezoek. Tijdens deze huisbezoeken komen we kijken hoe het fysiek en mentaal met jou, je partner en jullie kindje gaat. Ook bespreken we de controles en indien er problemen zijn, zullen we samen met jullie en de kraamverzorgende op zoek gaan naar een oplossing. Daarnaast proberen we ook te ondersteunen bij de (borst)voeding en bespreken we ongemakken die ontstaan zijn tijdens of na je bevalling. Zo nodig controleren we je bloeddruk en hechtingen. We bespreken uitgebreid met jullie hoe de bevalling is verlopen en hoe jullie hier op terugkijken.
Geboorteaangifte
Na de geboorte moet er geboorteaangifte gedaan worden in de gemeente waar jullie kindje is geboren. Dit moet binnen 3 werkdagen gedaan worden door de jou, je partner of iemand anders die bij de bevalling aanwezig was. Tegenwoordig kan de geboorteaangifte vaak ook online, kijk hiervoor op de website van Gemeente Stichtse Vecht of Gemeente Utrecht. Indien je naar het gemeentehuis gaat, neem dan altijd jullie beiden identiteitsbewijzen mee, jullie trouwboekje en/of erkenningsakte.
Verzekering
Jullie kindje is niet automatisch verzekerd voor ziektekosten! De zorgverzekering voor kinderen tot 18 jaar is wel gratis. Na een telefoontje naar de zorgverzekeraar van één van de ouders, wordt de baby bijgeschreven op de (basis) ziektekostenpolis. Binnen vier maanden na de geboorte moeten jullie het Burgerservicenummer van de baby doorgeven aan de zorgverzekeraar. Dit BSN nummer krijg je na de geboorteaangifte.
Ouderlijk gezag
Als je niet getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt heeft alleen de moeder ouderlijk gezag over het kind. Als je dit ouderlijk gezag wilt delen met je partner, moet je dit gezag aanvragen. Dit kan ook al in de zwangerschap worden aangevraagd. Lees hier meer informatie over het regelen ouderlijk gezag.
Onderzoeken in de kraamtijd
Nadat jullie de geboorteaangifte hebben gedaan, wordt het consultatiebureau automatisch op de hoogte gebracht van de geboorte van jullie kindje. Zij zullen tussen de 4e en 7e dag thuis langskomen voor de hielprik en gehoortest.
Hielprik
De hielprik is een prikje in de hiel van jullie kindje, waardoor een aantal druppels bloed kunnen worden afgenomen. Dit bloed wordt dan onderzocht op een aantal zeldzame, maar ernstige ziektes. Het is belangrijk om dit zo vroeg te doen, want hoe eerder zo’n ziekte wordt opgespoord, hoe beter het te behandelen en de schade te beperken is. De meeste ziektes zijn niet te genezen maar wel te behandelen, bijvoorbeeld met medicijnen of een bepaald dieet. Deelname aan de hielprik is niet verplicht. De uitslag van de hielprik is binnen vijf weken bekend. Als de uitslag goed is ontvang je een brief, is de uitslag niet goed dan neemt de huisarts contact met jullie op.
Gehoorscreening
Tijdens de gehoorscreening krijgt je kind een klein, zacht dopje in het oor. Beide oren worden apart getest. De screening doet geen pijn en duurt maar een paar minuten. Met de gehoorscreening kan een afwijking aan het gehoor snel worden ontdekt. Hoe eerder dat gebeurt, hoe sneller de behandeling kan beginnen. De uitslag is meteen bekend. Als er aan één oor of beide oren geen voldoende gehoor kan worden aangetoond, dan wordt de test na ongeveer een week herhaald. Hierna worden er zo nodig vervolgonderzoeken ingezet.
Veelgestelde vragen kraamtijd
Wanneer moet je de geboorteaangifte doen?
De geboorteaangifte dient te worden geregeld binnen 3 werkdagen na de bevalling. De dag van de geboorte telt hierbij niet mee. Zie voor meer informatie onze pagina: ‘kraamtijd – de eerste week’.
Hoe verloopt het contact met de verloskundige na de bevalling?
De dag na de bevalling of de dag van thuiskomst hebben we vaak telefonisch contact met jullie om te horen hoe het gaat. We stemmen dan de kraamvisites met jullie af. Meestal hebben we om de dag contact. Mocht er eerder of tussendoor iets aan de hand zijn, bellen jullie ons spoednummer: 06-53912131. Dit zal de kraamverzorgende, in overleg met jullie, ook doen bij afwijkende controles of als zij zich zorgen maakt. Indien nodig komen we dan eerder langs op huisbezoek.
Hoe train ik mijn bekkenbodemspieren na de bevalling?
Het is verstandig om na de bevalling je bekkenbodemspieren te trainen om een eventuele verzakking of incontinentieproblemen te voorkomen. De bedoeling is dat je hierbij je bekkenbodemspieren kort aanspant en ook weer bewust ontspant. Hoe je je bekkenbodemspieren traint, lees je hier. Blijf je 6 weken na je bevalling last houden van incontinentie of pijnklachten, neem dan contact op met een bekkenbodemfysio. Zie onze pagina: ‘Samenwerkingspartners’, voor een goede fysiotherapeut.